Verbinden dag 3
Gebiedsontwikkeling nieuwe stijl mag je het zeker noemen. De onconventionele manier waarop Saskia Beer initiatief heeft genomen in de ontwikkeling van het kantorengebied Amstel III in Amsterdam Zuid-Oost. Ook in Amsterdam Zuid-Oost bleek de economische crisis van 2008 een kans voor een alternatieve aanpak. Amstel III was een gebied, waarvan de gemeente Amsterdam eigenlijk niet zo goed wist wat zijn er mee aan moest. Een uitgelezen kans voor Saskia om hier wat experimenteerruimte te creëren om op een alternatieve manier het gebied nieuw leven in te blazen.
Een periode van zoeken, praten, kijken en luisteren brak aan. Welke bedrijven zijn er gehuisvest in Amstel III, wat vinden de gebruikers zelf van het gebied e.d. Deze zoektocht leidde tot het lanceren van het Glamour Manifest, waarin 7 stellingen werden gepositioneerd om meer glamour in het alledaagse leven van Amstel III te bewerkstelligen. Dit Glamour Manifest werd kracht bij gezet door herkenbare acties op touw te zetten, voorzien van bloembollen, champagne en andere glamour artefacten.
Buzz creëren onder de gebruikers en bewoners van Amstel III was het doel van deze acties en dat lukte. Saskia en haar consorten werden herkend, serieus genomen, gevonden met vragen en kansen binnen het gebied. Zo werden Saskia en consorten een belangrijke spil in de ontwikkeling van het gebied. Naast het creëren van buzz onder de gebruikers van Amstel III werkte Saskia aan een netwerk van vastgoedeigenaren in het gebied. Leden dragen bij naar rato van het aantal m2’s vastgoed dat je in het gebied bezit. De inkomsten hieruit maakten de activiteiten van ZO!city mogelijk.
Men leerde elkaar kennen en elkaar vinden via Saskia en consorten, maar wat als je dan zelf weg zou vallen? Deze gedachte was een van de belangrijke aanleidingen tot het vormen van een netwerk met veerkracht, dat niet direct zou om vallen als een knooppunt zou wegvallen. Dit resulteerde in het digitale platform voor collectieve gebiedsontwikkeling ZO!city, waar partijen met ideeën of met vragen elkaar kunnen vinden. Sinds mei dit jaar is het platform online en is het een middel waarmee al een aantal projecten succesvol van de grond zijn gekomen, zoals het eendaags filmfestival in het metrostation, het legaliseren en aanleggen van een olifantenpaadje dicht bij het station en is er afgelopen tijd via crowdfunding geld en materiaal binnengehaald voor de bouw van een klein publiek paviljoen.
Een inspirerende aanpak die momenteel wordt doorontwikkeld om op diverse ander plekken te kunnen worden ingezet onder de naam TransformCity.
Anke van Hal, hoogleraar aan zowel Business Universiteit Nyenrode en de Technische Universiteit Delft benadert in haar lezing de vaak te technisch benaderde opgave van verduurzaming van bestaande woningen. Haar jarenlange onderzoekservaring op het gebied van verduurzaming van woningen en wijken, haar aanvullende onderzoek naar vergelijkbare praktijken in het buitenland en opgedane kennis op het gebied van het menselijk brein en gelukservaringen, wijst naar een hele andere aanvliegroute voor het succesvol realiseren van vernieuwings- en verduuurzamingsprojecten.
Recent onderzoek naar ecowijken uit de jaren 80-90 levert interessante resultaten op die onder te verdelen zijn in satisfiers, dissatisfiers en delighters. Veel van de maatregelen die de uiteindelijke woonkwaliteit bepalen zijn ingrepen op wijkniveau, zoals wonen aan het water, autoluwe wijken, ruimte voor moestuinen en ontmoeting. Het is dus noodzakelijk om onze blik te verbreden van de woning naar de wijk.
De fusie van belangen aanpak die Anke van Hal hiervoor ontwikkeld heeft gaat uit van een volgordelijkheid in het PPP-model van Brundlandt. De idee is om te beginnen vanuit het People aspect, (wat zijn de diepere belangen en behoeften van de eindgebruiker) vervolgens het Planet aspect, (hoe kan ik deze belangen invullen met duurzame maatregelen) en ten slotte de Profit-kant (hoe krijg ik het op een aantrekkelijke manier gefinancierd).
Aan de hand van diverse voorbeelden illustreert Anke hoe de fusie van belangen in de praktijk tot stand komt. Te denken valt aan het zwaar vervuilde Baima kanaal in China. Financieel was het niet haalbaar om het water op traditionele manier te zuiveren. De oplossing wordt uiteindelijk aangeleverd door Jonathan Todd. Hij combineert natuurlijke zuivering door middel van planten met een wandelpromenade in het kanaal. Dit creëert een aantrekkelijke openbare ruimte en zuiver water… en dat ook nog eens voor minder kosten dan een traditionele rioolwaterzuivering.
Na de lunch en een rondleiding door kantorengebied Amstel III staat de Reality Game van HomeMates klaar. Doel van het spel is om tot een gezamenlijke doelstelling voor de renovatie van een woonwijk te komen. De bewoners, de gemeente, de corporatie en de aanbiedende marktpartijen zitten allemaal aan tafel. Elke deelnemer heeft een karakter met eigen individuele belangen en speerpunten. Daarnaast is er ook een organisatie of groepsbelang.
Onder leiding van Maurice Coen en Anke van Hal wordt in de eerste spelronde een startbijeenkomst gesimuleerd. Een aantal deelnemers is tot observator benoemt en zij hebben de taak de groepsdynamiek te observeren en na de spelronden terug te geven aan de deelnemers. De klassiek valkuilen ontwijken blijkt toch nog best wel lastig en maakt de Reality Game tot een leuke leerervaring. Tot slot reflecteren Anke en Maurice ook nog op de spelronde.
