Te gek om los te lopen
Cursisten kunnen zelf locaties aandragen voor de NRP Academie en daar wordt in deze leergang veel gebruik van gemaakt. Zo zijn we vandaag te gast op het terrein van de voormalige psychiatrische instelling St. Anna. Bijna 3 jaar geleden is het door Renschdael groep gekocht, nadat het al jaren een project was waar veel marktpartijen op hadden gestudeerd. Hoe komt iemand er dan toe om het te kopen? Vincent Hofs werkzaam bij Renschdael legt het uit. De eigenaar van het bedrijf komt uit deze streek en heeft zelf vroeger op het terrein rondgelopen. Nadat hij een visje had gegeten bij de kraam is hij er weer eens gaan wandelen. En hij schrok van de staat van de gebouwen en de natuur. Leegstand sinds 1991 had zijn sporen nagelaten. Hij besloot zich over het terrein te ontfermen en kocht het. Afgelopen januari vond het transport plaats van 47 ha grond, 40.000m2gebouwen waaronder monumenten. Het is natuurlijk een risico, maar het hangt ervan af hoe je ernaar kijkt, zo meldt Vincent. Doordat er geen externe financier achter zit of een bouwbedrijf dat omzet moet draaien, hebben ze de tijd. Tijd om met gemeente en regio de ontwikkelingsmogelijkheden van het terrein nader te verkennen. Het bestemmingsplan is in de maak, er zijn tijdelijke gebruikers in een aantal panden. De rondleiding geeft ons een blik in het hoofdgebouw, het mortuarium (en onderzoeksgebouw) en de kapel. Iedereen wilde graag over het terrein lopen en de Amerikaanse eikendreef dat er nu in herfsttooi prachtig uitziet, maar het programma noopt ons weer naar binnen te gaan.
Het college wordt verzorgd door Machiel Karels van buro Loo. Op een vraag van een cursist hoe hij zichzelf noemt, is het lastig antwoord te geven. Verbindingen leggen tussen techniek en proces bij de verduurzamingsopgave lijkt de lading het beste te dekken. Hij neemt ons mee in het gedachtegoed van Kantoor vol Energie, een programma van Platform31. Dit excellent expert team (EET) - bestaande uit jonge ambitieuze professionals waaronder Machiel 0 heeft een aantal tools en middelen ontwikkeld die kunnen worden ingezet bij de verduurzaming van kantoren. Het belangrijkste bij verduurzamen is om niet alleen naar de businesscase te kijken maar naar de value case. Om de waarde te bepalen, moet vanuit de gebruiker worden gekeken. Als je duidelijk kan maken hoe door middel van verduurzamen bijvoorbeeld de productiviteit van de medewerkers kan worden verhoogd en het ziekteverzuim kan worden verlaagd, dan komt de value case er gunstig uit te zien voor de verduurzaming. De kosten van productiviteit omgerekend naar euro per vierkante meter, zijn van een totaal andere order dan de kosten van energie. Om dit mee te kunnen nemen bij projecten, moet de uitvraag anders worden gesteld dan tot op heden gebruikelijk was.
Machiel illustreert zijn college met een praktijkvoorbeeld: de vraag van de gemeente Eindhoven om de verduurzaming van haar eigen huisvesting in het centrum van de stad voor 10 jaar op zich te nemen. Machiel maakte onderdeel uit van het consortium Impuls dat heeft gewonnen 2 jaar geleden. De vraag startte met een concurrentiegerichte dialoog en eindigde in een hele uitgebreide selectieprocedure, gestuurd op best value. Een dergelijke procedure is gestoeld op het rijnlands model. Dit gaat uit van vertrouwen, vakmanschap en verbinding. Bij deze selectie is ook een persoonlijk interview gehouden; zo wordt aan vertrouwen gewerkt. Bijzonder in dit contract zijn:
- dat je je prestaties levert, smart maakt om ze meetbaar te maken in de tijd
- dat je je risicodragend daaraan verbindt.
Vervolgens moet je een structuur opzetten die recht doet aan het sturen op de valuecase. Dat hebben ze gevonden door het project niet aan 1 of 2 mensen op te hangen. Er zijn wel projectdirecteuren van gemeente en consortium. Maar het team wat het doet bestaat zowel bij de gemeente als bij het consortium uit 3 mensen naast de directeur: iemand van proces, iemand van financiën en iemand van duurzaamheid. Zo worden alle onderwerpen breed besproken en wordt goed voorgesorteerd. In het project wordt geëxperimenteerd en geleerd. Bijvoorbeeld door krachtvoersessies en Living Labs. Laatstgenoemde hebben plaatsgevonden in de stadhuistoren waar ambtenaren nieuwe technieken en ook nieuwe opstellingen uitproberen en waar de gemeten data naast de gebruikersdata worden geëvalueerd.
In de middag werken de cursisten in groepen aan hun casus. Zij krijgen daarvoor hulp van een viertal experts. Wico Ankersmit van Vereniging Bouw- en Woningtoezicht, Dorine Cleton van Cleton-Com, Angelique Claassen van Weebers Vastgoedadvocaten en Pierre Heesakkers van (honderdtweeentrachtig). Met deze kennis van omgevingswet, milieu en ruimtelijke ordening, contractrecht en tijdelijk gebruik, kunnen ze hun casus verder brengen.
