Verduurzamen dag 3 in lab omgeving
De derde dag van de module verduurzamen vindt plaats in Den Bosch, bij LAB.073. Hier is iedereen welkom die betrokken is bij de energietransitie om te doen, denken, creëren en bouwen op eigen wijze. Het is de plek waar Enexis, Fudura en partners, maar ook innovators, inspirators, motivators, creators en ondernemers elkaar kunnen ontmoeten en waar nieuwe ideeën worden gevormd en gedeeld.
LAB.073 zit in een monumentaal pand in ’s-Hertogenbosch. Een oud gebouw, voorheen 50kV station is getransformeerd naar een innovatieve plek om samen te werken. Het symboliseert de transitie waar Enexis en de energie-industrie voor staan: van het verleden naar de toekomst – van de traditionele energievoorziening naar een duurzame en slimme participatie-energievoorziening. En wij mogen er vandaag met de NRP Academie gebruik van maken.
De eerste spreekster is Birgit Dulski, onderzoeker duurzame monumentenzorg bij Nijenrode. Birgit is medeauteur van het Handboek Duurzame Monumentenzorg en ontwikkelaar van het bijhorende DuMo-rekenmodel. Er zijn namelijk geen standaard oplossingen voor de duurzame restauratie van monumenten. De duurzame instandhouding, restauratie of herbestemming van monumentale gebouwen vereist altijd maatwerk. Wat voor het ene gebouw een uitstekende oplossing is kan voor een ander complex juist een verkeerde keuze zijn. Met de vergelijking met de koe die zijn staart kwijtraakt geeft Birgit aan dat je pas achteraf de waarde van iets kan bepalen.
Met de DuMo-weegschaal geeft zij een overzicht van de belangen die afgewogen moeten worden.
Met deze weegschaal kunnen de zogenaamde DuMo-profielen worden bepaald. De Du-index aan de linkerkant van de schaal wordt vermenigvuldigd met de Mo-coëfficiënt en dit resulteert in een Dumo-profiel (getal). Met behulp van deze getallen kunnen strategieën worden bepaald. In het DuMo Handboek zijn 20 strategieën uitgewerkt waarmee binnen het spanningsveld van monumentwaarde en duurzaamheid gezocht kan worden naar de win-win situatie. Daarnaast zijn in het handboek een groot aantal voorbeeldprojecten opgenomen waarbij er sprake is van een positief effect voor zowel Du (duurzaamheid) als voor Mo (monumentenbehoud). Alle DuMo-scores worden verzameld op een DuMo prestatiekaart (www.dumoprestatie.nl). De strategieën zijn geen maatregelen. Uiteindelijk zullen er met behulp van de gekozen strategieën maatregelen worden bedacht en uitgevoerd.
De tweede spreker van deze ochtend is Bart Eissens, verkoopleider bij Wijzonol bouwverven. Bart start met de stelling dat het verkopen van verf eigenlijk deel uit maakt van een sterfhuisconstructie. Betere verf betekent namelijk dat je er steeds minder van zult verkopen. Verder is het kozijn (waar veel van zijn verf voor gebruikt wordt) alleen maar een intermediair tussen glas en de gevel, en zal dus uiteindelijk niet meer nodig zijn. Hiermee sluit hij aan bij d gedachten van Thomas Rau dat we anders moeten gaan denken en anders moeten gaan doen. Wij zijn namelijk te gast op deze aarde.
De verhouding 1:5:200 wordt veel gebruikt door Bart. Het geeft de verhouding weer tussen de ontwerpkosten (1) de bouwkosten (5) en de exploitatiekosten (200). Dit impliceert dat de ontwerpkosten veel impact hebben op de uiteindelijk exploitatiekosten en dat je daar dus bij het ontwerp veel rekening mee dient te houden.
De reden waarom het volgens Bart niet zo snel gaat met ontwikkelingen in de bouw heeft een aantal oorzaken. De bouwketen is zeer traditioneel en vreest met name het onbekende. Zij hebben ook te maken met voorzichtige en risicomijdende opdrachtgevers. Ook het ontbreken van kennis over degradatieprocessen draagt bij aan het nemen van verkeerde beslissingen. Juist hier is de kennis van de industrie onontbeerlijk, maar deze wordt te weinig gebruikt door opdrachtgevers en opdrachtnemers.
In de middag bevragen de cursisten in een expertcarrousel experts op gebied van constructie, installatie, brandveiligheid en bouwfysica over de groepscases. In de avond kunnen ze met de opgedane kennis een volgende slag maken.
